Regulamin, obowiązuje od dnia 2 stycznia 2024.

Regulamin przewozu osób w publicznym transporcie zbiorowym, którego organizatorem jest Miasto Rybnik

§1

1. Regulamin określa:
   1. warunki obsługi podróżnych.
   2. warunki odprawy oraz przewozu osób i bagażu.
   3. podmiot właściwy do przyjmowania skarg i reklamacji wynikających z realizacji usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego oraz terminy rozpatrywania skarg i reklamacji.
2. Użyte w niniejszym regulaminie określenia oznaczają:
   1. Organizator - Miasto Rybnik w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1343 z późniejszymi zmianami).
   2. Operator – przedsiębiorca uprawniony do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób, który zawarł z organizatorem publicznego transportu zbiorowego umowę o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, na linii komunikacyjnej określonej w umowie.
   3. Przewóz użyteczności publicznej – powszechnie dostępna usługa w zakresie publicznego transportu zbiorowego wykonywana przez operatora publicznego transportu zbiorowego w Mieście Rybnik w celu bieżącego i nieprzerwanego zaspokajania potrzeb przewozowych w Mieście Rybnik.
   4. Pojazd - środek transportu wykorzystywany przez operatora do przewozu osób w publicznym transporcie zbiorowym, którego organizatorem jest Miasto Rybnik w przewozach o charakterze użyteczności publicznej.
   5. Pasażer - osoba, która zawarła z operatorem umowę przewozu.
   6. Taryfa przewozowa - stawki opłat za bilety w przewozie osób, opłat za przewóz bagażu i rzeczy oraz zwierząt.
   7. Rozkład jazdy - zatwierdzony przez organizatora, określony na podstawie ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 8, z późniejszymi zmianami) plan kursów pojazdów w przewozach o charakterze użyteczności publicznej.
   8. Kontroler biletów - osoba upoważniona do kontroli pasażerów w zakresie uprawnienia do przejazdów na liniach w publicznym transporcie zbiorowym, którego organizatorem jest Miasto Rybnik, legitymująca się identyfikatorem ze zdjęciem i numerem służbowym wydanym przez Spółkę Komunikacja Miejska Rybnik Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Rybniku, umieszczonym w widocznym miejscu.
   9. Obsługa pojazdu - kierowca lub inna osoba upoważniona i wyznaczona przez operatora.
   10. Punkt odprawy - przystanek lub dworzec autobusowy będący miejscem rozpoczęcia podroży.
   11. Urządzenie mobilne - przenośne urządzenie elektroniczne pozwalające na przetwarzanie, odbieranie oraz wysyłanie danych bez konieczności utrzymywania przewodu połączenia z siecią.
   12. „E-karta” – bezprzewodowa, elektroniczna karta miejska będąca nośnikiem biletów elektronicznych, obowiązujących w sieci komunikacji organizowanej przez Miasto Rybnika. „E - Karta" występująca w dwóch rodzajach:
       1. jako karta imienna, będąca nośnikiem elektronicznych biletów    jednorazowych, elektronicznych biletów okresowych i informacji o ewentualnych ulgach, bądź przejazdach bezpłatnych,
       2. jako karta na okaziciela, będąca nośnikiem elektronicznych biletów jednorazowych”.
   13. Bilet elektroniczny - bilet zapisany na „e – Karcie” lub urządzeniu mobilnym.
   14. Bilet elektroniczny jednorazowy - bilet elektroniczny uprawniający do jednorazowego przejazdu osoby lub przewozu bagażu lub zwierząt.
   15. Bilet elektroniczny okresowy - bilet elektroniczny uprawniający do przejazdu osoby w określonym czasie lub oznaczoną ilość razy w określonym przedziale czasowym.
   16. Bilet jednorazowy - bilet zakupiony i wydrukowany u kierowcy autobusu, lub zakupiony przez kartę płatniczą albo urządzenie mobilne ważny tylko w autobusie, w którym został zakupiony.
   17. Bilet czasowy - bilet ważny przez kolejne 24 godziny, w strefie 0+1 od momentu zakupu u kierowcy lub w aplikacji.
   18. Bilet jednorazowy rodzinny – bilet zakupiony dla dzieci oraz rodziców lub opiekunów prawnych tych dzieci podróżujących wraz z nimi, po dokonaniu rejestracji przejazdu biletem okresowym przez jednego z członków rodziny lub opiekuna prawnego albo zakupu przez niego biletu ulgowego w soboty, niedziele, święta, a także w inne dni określone przez Prezydenta Miasta Rybnika w drodze zarządzenia.
   19. Bilet edukacyjny - bilet dla zorganizowanej grupy dzieci i młodzieży szkolnej, nieprzekraczającej liczby 30 osób podróżującej wspólnie z nauczycielami lub wychowawcami.
   20. Bilet zrównoważony - bilet elektroniczny okresowy zapisany na „e-Karcie”, dla osób, które spełniają warunki opisane w § 3 ust. 2 pkt 12.
   21. MPS - Miejski Punkt Sprzedaży - wyznaczony punkt na terenie Miasta Rybnika, zlokalizowany przy ulicy Plac Wolności 14, w którym można: otrzymać „e-Kartę” oraz dokonać na niej zapisu elektronicznego w postaci biletów elektronicznych na „e – Karcie”, tj. doładować „e – Kartę”, dokonywać zapisów danych osobowych na „e – Karcie” imiennej, składać odwołania od opłat dodatkowych oraz reklamacje dotyczące usług, uzyskać informacje o wysokości opłat dodatkowych, wpłacać należności związane z opłatami dodatkowymi
   22. KPS - Komercyjne Punkty Sprzedaży – terminale w punktach sprzedaży detalicznej (kioski, sklepy), w których można doładować „e-Kartę” na przejazdy jednorazowe.
   23. Biletomat stacjonarny - samoobsługowe urządzenie stacjonarne, które w zależności od rodzaju urządzenia umożliwia zapis na „e – Karcie” wybranych rodzajów biletów i punktów lub wydanie „e – Karty” na okaziciela, zapis na „e – Karcie” wybranych rodzajów biletów i punktów.
   24. Portal Pasażera - serwis internetowy w ramach portalu internetowego umożliwiający zakup biletu na „e – Kartę” z wykorzystaniem płatności elektronicznych.
   25. Opiekun lub przewodnik – osoba pełnoletnia (a w przypadku osoby niewidomej lub ociemniałej także osoba, która ukończyła 13 lat) oraz pies – przewodnik, towarzyszący w czasie przejazdu osobie uprawnionej do bezpłatnych przejazdów.
   26. Osoby niezdolne do samodzielnej egzystencji - osoby całkowicie niezdolne do pracy oraz osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności i posiadające orzeczenie równorzędne, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2023 r. poz. 1251), albo posiadające znaczny stopień niepełnosprawności, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz o zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jednolity Dz.U. z 2023 r. poz. 100 z późniejszymi zmianami), bądź inwalidzi I grupy, jeżeli orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidzkiej nie utraciło mocy.
   27. Rybnicka Karta Mieszkańca – „Rybka” – program zniżek, ulg, benefitów i uprawnień, będący elementem polityki promocyjnej i społecznej Miasta Rybnika wprowadzony Uchwałą Rady Miasta Rybnik Nr 1070/LXII/2023 z dnia 23 lutego 2023 r., uprawniający do zakupu biletów promocyjnych zgodnie z cennikiem opłat za przejazdy w publicznym transporcie zbiorowym organizowanym przez Miasto Rybnik.
3. Do przestrzegania postanowień niniejszego Regulaminu zobowiązani są:
   1. organizator.
   2. operator.
   3. pasażerowie.
4. Regulamin udostępnia się:
   1. w siedzibie operatora i organizatora.
   2. na dworcach, z których realizowana jest komunikacja użyteczności publicznej.
   3. na stronie internetowej Operatora.
   4. w każdym pojeździe realizującym przewozy użyteczności publicznej, w widocznym miejscu do publicznego wglądu, w formie wyciągu opracowany przez organizatora z tym zastrzeżeniem, że operator może w autobusie udostępnić także pełną treść Regulaminu.

§2

Bilet - umowa przewozu

1. Umowa przewozu zostaje zawarta z chwilą wejścia do autobusu.                     
2. Pasażerowie mogą podróżować środkami publicznego transportu zbiorowego, którego organizatorem jest Miasto Rybnik na podstawie jednego z wymienionych poniżej dokumentów przewozu:
   1. ważnej „e- Karty”,
   2. biletu jednorazowego,
   3. biletu zakupionego poprzez urządzenie mobilne,
   4. wymienionych w Regulaminie dokumentów przewozu upoważniających do korzystania z ulg lub zwolnień z opłat za przejazd.
3. Zakupu biletu u  kierowcy, pasażer zobowiązany jest dokonać poprzez zakup bezpośrednio po wejściu do autobusu, a przed rozpoczęciem podróży, w czasie postoju autobusu, na przystanku, za gotówkę, za wyjątkiem sytuacji, gdy pasażer: 
   1. zamierza zapłacić za bilet bilonem o wartości poniżej 0,10 zł oraz banknotem o wartości powyżej 20 zł,
   2. zamierza zapłacić bilonem w liczbie monet, której przeliczenie spowoduje opóźnienie odjazdu autobusu,
4. „E – Kartę” można nabyć w MPS, KPS oraz w wybranych rodzajach biletomatów stacjonarnych, a bilet jednorazowy można nabyć u kierowcy za odliczoną gotówkę, przez urządzenie mobilne lub poprzez uiszczenie opłaty kartą płatniczą w urządzeniu zamontowanym w pojeździe.
5. Sprzedaży biletów dokonuje się w kolejności zgłoszeń pasażerów. Inwalidzi o widocznym kalectwie lub poruszający się na wózku inwalidzkim, kobiety ciężarne, osoby z dziećmi do 7 lat, mogą nabyć bilet poza kolejnością.
6. Taryfę przewozową, w tym o charakterze promocyjnym lub z zastosowaniem ulg ustala Prezydent Miasta Rybnika w drodze Zarządzenia.
7. W przypadkach szczególnie uzasadnionych, Prezydent Miasta Rybnika w drodze Zarządzenia może dopuścić możliwość przejazdu na podstawie innego dokumentu, niewymienionego w Regulaminie.
8. Pasażer uprawniony jest do przejazdu w  dniu i kursem określonym w zakupionym bilecie.
9. Ustala się dwie strefy opłat:
   1. strefa 0, obejmuje przejazd w granicach Miasta Rybnika, oraz poza granicami Miasta Rybnika na liniach oznaczonych literą i numerem, których trasy poszczególnych kursów nie wykraczają poza granicę danej gminy,
   2. strefa I, obejmuje przejazd poza granicami Miasta Rybnika, na liniach, których trasy poszczególnych kursów obsługują więcej niż jedną gminę.
10. Rozpoczęcie podróży bez posiadania biletu oznacza podróż bez biletu, ze wszystkimi konsekwencjami z tego wynikającymi.
11. Po rozpoczęciu podróży pasażer nie może przekazywać biletu innemu pasażerowi.
12. Bilet uszkodzony, zniszczony, przerobiony lub nieczytelny jest nieważny. Nieważny jest również bilet o wartości innej niż przewidziana w taryfie przewozowej.
13. W zamian za bilet skradziony lub zagubiony operator nie wystawia duplikatów ani wtórników biletów. Nie dotyczy to biletów imiennych oraz biletów elektronicznych, posiadających możliwość identyfikacji danych personalnych pasażera.
14. Ważna „e-Karta” to karta, na której zapisano bilet elektroniczny i którą po wejściu do pojazdu dokonano rejestracji przejazdu.
15. Posługiwanie się „e – Kartą” lub urządzeniem mobilnym z zapisanymi biletami jednorazowymi uprawnia do korzystania z promocji w opłatach za przejazd. Warunkiem korzystania z promocji jest dokonanie rejestracji wyjścia z pojazdu.
16. Rejestracja przejazdu:
    1. operacja zbliżenia „e – Karty” do urządzenia odczytowego znajdującego się w pojeździe, która może być połączona z naciśnięciem odpowiedniego przycisku znajdującego się na tym urządzeniu, w wyniku czego następuje zapis informacji o wykorzystaniu znajdującego się na „e – Karcie” jednorazowego biletu elektronicznego odpowiedniego rodzaju (za wyjątkiem biletu promocyjnego), bądź informacji o skorzystaniu z przejazdu w przypadku biletu okresowego, z zastrzeżeniem §3 ust. 2,
    2. operacja odczytu zakodowanej informacji umieszczonej w autobusie za pomocą urządzenia mobilnego.
17. Rejestracja wyjścia z pojazdu:
    1. operacja zbliżenia „e – Karty” do urządzenia odczytowego przy wysiadaniu z pojazdu, dokonywana po uprzedniej rejestracji przejazdu,
    2. operacja odczytu zakodowanej informacji umieszczonej w autobusie za pomocą urządzenia mobilnego.
18. W przypadku doładowania „e – Karty” biletem okresowym, należy dokonać pierwszej rejestracji przejazdu w terminie 60 dni od dnia doładowania pod rygorem utraty prawa możliwości jego wykorzystania.
19. Biletem okresowym można doładować „e – Kartę” imienną lub urządzenie mobilne.
20. Szczegółowe zasady posługiwania się „e-Kartą” określają Warunki Techniczne Korzystania z „e-Karty” wydane przez operatora systemu dystrybucji biletów na terenie Miasta Rybnika, Komunikację Miejską Rybnik Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. 

§3

Opłaty za przejazdy i dokumenty związane z przejazdem

1. Komunikacja Miejska Rybnik Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością  honoruje wyłącznie wymienione w ust. 2 i 3 dokumenty uprawniające do ulgowych i bezpłatnych przejazdów, które zostały wydane przez organy do tego uprawnione na mocy odrębnych przepisów.
2. Uprawnienia do jednorazowych i okresowych przejazdów bezpłatnych posiadają:
   1. Posłowie na Sejm RP i senatorowie RP – na podstawie ważnej legitymacji,
   2. Inwalidzi wojenni i wojskowi oraz osoby zrównane w uprawnieniach z inwalidami wojennymi (wojskowymi) – na podstawie ważnej książki inwalidy wojennego (wojskowego) wydanej przez organ rentowy lub wydanej „e-Karty” imiennej,
   3. opiekun lub przewodnik towarzyszący w czasie przejazdu inwalidzie wojennemu (wojskowemu)  zaliczonemu do I grupy inwalidzkiej lub całkowicie niezdolnemu do pracy i jednocześnie niezdolnemu do samodzielnej egzystencji – na podstawie książki inwalidy lub wydanej „e-Karty” imiennej,
   4. dzieci do ukończenia 7- roku życia – na podstawie oświadczenia osoby opiekującej się dzieckiem w czasie przejazdu pojazdem komunikacji miejskiej,
   5. osoby niezdolne do samodzielnej egzystencji - na podstawie „e-Karty”  imiennej wydanej na podstawie jednego z orzeczeń, o których mowa w § 1 ust. 2 pkt 26 Regulaminu,
   6. opiekun lub przewodnik towarzyszący w czasie przejazdu osobie niezdolnej do samodzielnej egzystencji, na podstawie „e-Karty” imiennej wydanej dla opiekuna lub przewodnika osobie niezdolnej do samodzielnej egzystencji. Opiekunem może być osoba określona w §1 ust. 2 pkt 25 Regulaminu,
   7. uczniowie w rozumieniu ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (tekst jednolity Dz.U. z 2023 r. poz. 900) posiadający orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności oraz uczestnicy Warsztatów Terapii Zajęciowej i ośrodków wsparcia na trasie z miejsca zamieszkania lub pobytu do placówki w ramach prowadzonych zajęć i z powrotem – na podstawie „e-Karty” imiennej wydanej na podstawie legitymacji (szkolnej) lub innego dokumentu wystawionego przez właściwy organ lub instytucję, na okres wskazany w tym dokumencie,
   8. rodzice i opiekunowie dzieci i młodzieży, o której mowa w pkt 7 – na trasie z miejsca zamieszkania lub pobytu do placówki w ramach prowadzonych zajęć podopiecznego i z powrotem na podstawie „e-Karty” imiennej wydanej na podstawie ważnego dokumentu wystawionego przez właściwy organ lub instytucję na okres wskazany w tym dokumencie,
   9. osoby po ukończeniu 70 - roku życia (od dnia ukończenia) – na podstawie dowodu osobistego lub innego dokumentu ze zdjęciem potwierdzającego datę urodzenia,
   10. kierowcy obsługujący linie komunikacji miejskiej, z miejsca zamieszkania do miejsca pracy – na podstawie „e-Karty” imiennej wydanej na podstawie właściwego zaświadczenia o zatrudnieniu,
   11. honorowi Dawcy Krwi z przyznaną odznaką „Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu” – na podstawie „e - Karty” imiennej wydanej na podstawie legitymacji do przyznanej odznaki,
   12. właściciele samochodów, w dniu 22 września każdego roku („Dzień bez samochodu”), na podstawie dowodu rejestracyjnego tego samochodu oraz dokumentu umożliwiającego ustalenie tożsamości zawierającego zdjęcie.
3. Uprawnienia do przejazdów ulgowych posiadają:
   1. kombatanci wojenni oraz osoby posiadające równorzędne uprawnienia – na podstawie legitymacji wydanej przez: Zakład Ubezpieczeń Społecznych lub Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych,
   2. studenci publicznych i niepublicznych szkół – na podstawie ważnej legitymacji studenckiej,
   3. słuchacze kolegiów nauczycielskich i nauczycielskich kolegiów języków obcych – na podstawie ważnej legitymacji wystawionej przez właściwy organ.
   4. dzieci powyżej 7- roku życia do momentu ukończenia nauki w szkole podstawowej, ponadpodstawowej o uprawnieniach szkoły publicznej, nie dłużej niż do końca roku kalendarzowego, w którym kończą 20 - rok życia – na podstawie legitymacji szkolnej lub innego dokumentu wystawionego przez placówkę oświatową, lub „e-Karty” imiennej wydanej na podstawie wymienionych uprzednio dokumentów,
   5. dzieci z rodzin wielodzietnych –  na podstawie „e - Karty” imiennej wydanej po przedstawieniu udokumentowanego wniosku: z tym zastrzeżeniem, że brak ograniczeń wiekowych w przypadku dzieci uczących się, legitymujących się orzeczeniem o umiarkowanym lub lekkim stopniu niepełnosprawności oraz utrata uprawnień przez jedno z dzieci nie pozbawia pozostałych dzieci nabytych uprawnień.
      1. do ukończenia 18 roku życia lub
      2. do ukończenia 25 roku życia
      • do dnia 30 września następującego po zakończeniu roku szkolnego w przypadku kontynuowania przez dziecko nauki w szkole o uprawnieniach szkoły publicznej,
      •  do końca roku akademickiego, w przypadku gdy dziecko uczy się w szkole wyższej.
   6. rodzice dzieci z rodzin wielodzietnych, małżonkowie tych rodziców oraz osoby prowadzące rodzinny dom dziecka – na podstawie ogólnopolskiej Karty Dużej Rodziny i dokumentu ze zdjęciem stwierdzającego tożsamość lub „e-Karty” imiennej wydanej na podstawie wymienionych uprzednio dokumentów.
   7. dzieci oraz rodzice lub opiekunowie prawni tych dzieci podróżujący wraz z nimi, po dokonaniu rejestracji przejazdu biletem okresowym przez jednego z członków rodziny lub opiekuna prawnego albo zakupu przez niego biletu ulgowego na podstawie pkt 11 - w soboty, niedziele, święta, a także w inne dni określone przez Prezydenta Miasta Rybnika w drodze Zarządzenia.
   8. zorganizowane grupy dzieci i młodzieży szkolnej podróżujące wraz z opiekunem (wychowawcą, nauczycielem, lub inną wyznaczoną osobą) na podstawie imiennej listy sporządzonej przez placówkę oświatową.
   9. osoby po ukończeniu 65 lat – na podstawie dowodu osobistego lub innego dokumentu ze zdjęciem potwierdzającego datę urodzenia lub „e-Karty” imiennej wydanej na podstawie wymienionego dokumentu.
   10. renciści mający ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy – na podstawie legitymacji rencisty (z odpowiednim wskazaniem na legitymacji) lub orzeczenia lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub „e-Karty” imiennej wydanej na podstawie tejże legitymacji lub orzeczenia lub decyzji o przyznaniu renty.
   11. właściciele lub współwłaściciele samochodów osobowych - na podstawie biletu jednorazowego zakupionego z e-Karty, u kierowcy lub przez urządzenie mobilne, oraz ważnego dowodu rejestracyjnego samochodu osobowego.
   12. właściciele lub współwłaściciele samochodów osobowych rozliczający się w Urzędzie Skarbowym w Rybniku - na podstawie e - Karty imiennej wydanej na podstawie złożonego oświadczenia oraz ważnego dowodu rejestracyjnego samochodu osobowego.
4. Osoby, o których mowa w ust. 2 i 3 w przypadku posiadania „e – Karty” imiennej, na której zapisano informacje o przysługujących ulgach, zwolnione są z obowiązku okazywania kontrolerowi biletów, dokumentów potwierdzających posiadane uprawnienia.
5. Pasażer może korzystać podczas przejazdu tylko z jednej ulgi.
6. Po aktywacji lub skasowaniu lub zakupie biletu nie uwzględnia się żądań o zastosowanie ulgi w drodze zwrotu części należności za bilet.
7. Osobie uprawnionej do bezpłatnych przejazdów mającej opiekuna lub przewodnika wydaje się jedną „e - Kartę” przeznaczoną dla tego opiekuna lub przewodnika.
8. Brak możliwości nabycia biletu u kierowcy pojazdu nie zwalnia pasażera z odpowiedzialności za przejazd bez ważnego biletu.
9. Pasażer kupujący bilet u kierowcy, zobowiązany jest sprawdzić poprawność biletu w zakresie daty, godziny przejazdu, numeru linii i uwzględnienia ulgi w opłacie biletowej z wykazaniem tej ulgi w treści biletu. Ewentualne reklamacje w tym zakresie pasażer zobowiązany jest zgłosić kierowcy bezpośrednio po zakupie biletu i nie później niż przed zajęciem miejsca w autobusie.
10. Kontynuowanie przewozu na trasie nieobjętej posiadanym biletem traktuje się, jako jazdę bez biletu.
11. Pasażer jest zobowiązany do przestrzegania ustaleń niniejszego Regulaminu oraz ustaleń w zakresie cen biletów i innych opłat, a także uprawnień do bezpłatnych i ulgowych przejazdów.

§4

Przewóz bagażu i zwierząt

1. Nie pobiera się opłaty za przewóz:
   1. bagażu ręcznego, którego wymiary nie przekraczają: 80cm x 60cm x 40cm.
   2. wózka, pod warunkiem, że jego właściciel podróżuje wraz z podopiecznym, korzystającym z takiego urządzenia.
   3. wózków inwalidzkich (w rozumieniu ustawy z dnia 20 czerwca 2007 r. Prawo o ruchu drogowym) oraz innych przedmiotów ortopedycznych wykorzystywanych do poruszania się przez podróżujące osoby niepełnosprawne.
   4. małych zwierząt trzymanych na rękach (koty, psy, ptaki i inne).
2. Pasażerowie mogą przewozić odpłatnie w pojazdach bagaż inny niż określony w ust.1 jeżeli istnieje możliwość umieszczenia go w pojeździe w sposób nie zagrażający bezpieczeństwu jazdy, nie utrudniający przejścia i nie narażający na zanieczyszczenie lub uszkodzenie odzieży lub ciała innych pasażerów.
3. Bagażu i zwierząt nie wolno trzymać na miejscach przeznaczonych do siedzenia.
4. Pasażer zobowiązany jest do zdjęcia z siebie plecaka o wymiarach przekraczających 80cm x 60cm x 40cm. Nie dotyczy to dzieci uczęszczających do szkoły podstawowej.
5. Opłata za przewóz bagażu i zwierząt obowiązuje pasażera na danej linii według cennika jak za przejazd bez zastosowania ulg.
6. Pasażer odpowiada za szkody powstałe w związku z przewożeniem bagażu lub zwierząt.
7. Psy można przewozić, pod warunkiem, że nie zachowują się agresywnie i trzymane są na smyczy, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 4.
8. Małe zwierzęta domowe można przewozić, jeżeli nie są uciążliwe dla podróżnych (np. z powodu hałasu, zapachu). Warunkiem przewozu tych zwierząt jest umieszczenie ich w koszach, klatkach, transporterach itp., z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 4.

§5

Kontrola i opłaty dodatkowe

1. Pasażer odbywający podróż obowiązany jest do okazywania do kontroli ważnego biletu lub „e – Karty”. W razie korzystania z przejazdu bezpłatnego lub ulgowego pasażer winien posiadać wymagany odpowiedni dokument uprawniający go do takiego przejazdu.
2. Osobami uprawnionymi do kontroli biletowej i dokumentów przewozu osób lub bagażu są wyłącznie kontrolerzy biletów.
3. Kontrola polega na zwróceniu się bezpośrednio do pasażera o okazanie biletu lub dokumentu uprawniającego do przejazdu i rozpoczynana jest po uprzednim jej ogłoszeniu lub zablokowaniu kasowników przez kierowcę pojazdu. Kierowca pojazdu zobowiązany jest zablokować kasowniki tylko na wyraźną i jednoznaczną informację kontrolera biletów po okazaniu identyfikatora.
4. Wezwanie do zapłaty opłaty dodatkowej wystawiane jest wyłącznie na drukach Spółki Komunikacja Miejska Rybnik Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
5. Pasażer po zapoznaniu się z treścią wezwania do zapłaty za przejazd oraz opłaty dodatkowej, kwituje jego odbiór własnoręcznym podpisem.
6. Pasażer na polecenie kontrolera zobowiązany jest do okazania dokumentu potwierdzającego tożsamość.
7. Pasażer korzystający z przejazdu ulgowego lub bezpłatnego określonego w §3 ust. 2 pkt 1 i 2 zobowiązany jest do okazania dokumentu potwierdzającego prawo do korzystania z ulgi lub bezpłatnego przejazdu.
8. W przypadku odmowy uiszczenia opłaty pasażer powinien okazać kontrolerowi,  dokument umożliwiający stwierdzenie tożsamości. Na jego podstawie kontroler, wystawia wezwanie do zapłaty stanowiące dowód przejazdu pasażera.
9. Odmowa przyjęcia wezwania do zapłaty opłaty dodatkowej pozostaje bez wpływu na możliwość domagania się zapłaty za przejazd i opłaty dodatkowej.
10. W razie odmowy uiszczenia opłat i niemożności ustalenia tożsamości pasażera kontroler, ma prawo zwrócić się o pomoc do funkcjonariusza Policji lub innych organów porządkowych, które mają, zgodnie z przepisami prawa, uprawnienia do ustalenia tożsamości pasażera.
11. Wezwanie do zapłaty opłaty dodatkowej uprawnia do kontynuowania jazdy wyłącznie w tym samym kursie do ostatniego przystanku.
12. W razie uzasadnionego podejrzenia, że bilet albo dokument uprawniający do przejazdu bezpłatnego lub ulgowego jest podrobiony lub przerobiony, albo używany przez osobę, do której on nie należy lub nieuprawnioną, kontroler biletów, ma prawo zatrzymać bilet lub dokument.
13. Zrzuty ekranów z potwierdzeniami zapłaty nie są honorowane jako ważny bilet na przejazd.
14. Wydruki biletów oraz ich potwierdzeń z komputerów lub innych urządzeń nie są honorowane jako ważny bilet na przejazd.
15. Pobiera się opłatę dodatkową oraz opłatę za przejazd zgodnie z cennikiem za przejazd:
    1. bez ważnego biletu lub ważnej „e – Karty”, lub braku rejestracji „e - Karty” imiennej przy korzystaniu z przejazdu,
    2. bez wymaganego Regulaminem dokumentu potwierdzającego prawo do ulgi lub zwolnienia od opłaty w przejeździe.
16. Opłatę dodatkową pobiera się również:
    1. za spowodowanie bez uzasadnionej przyczyny zatrzymania lub zmiany trasy przejazdu,
    2. za przewóz bagażu lub zwierzęcia bez ważnego biletu lub ważnej „e – Karty”, lub niezgodnie z warunkami przewidzianymi w Regulaminie.
17. Pasażerowie, którzy zakupią bilet za pomocą urządzeń mobilnych po zablokowaniu kasowników traktowani są jak osoby podróżujące bez ważnego biletu.
18. Wysokość opłaty dodatkowej określa się zgodnie z uchwałą Rady Miasta Rybnika numer 1146/LXVI/2023 z dnia 22 czerwca 2023 r. w sprawie sposobu ustalenia opłat dodatkowych w publicznym transporcie zbiorowym na terenie Miasta Rybnik i wynosi ona:
    1. 300,00 zł – za przejazd bez ważnego biletu lub bez ważnej „e – Karty”,
    2. 200,00 zł – za przejazd bez wymaganego Regulaminem dokumentu potwierdzającego prawo do ulgi lub zwolnienia od opłaty w przejeździe,
    3. 100,00 zł – za przewóz bagażu lub zwierzęcia bez ważnego biletu lub ważnej „e – Karty”, lub niezgodnie z warunkami przewidzianymi w Regulaminie,
    4. 750,00 zł – za spowodowanie bez uzasadnionej przyczyny zatrzymania lub zmiany trasy przejazdu,
    5. 15,00 zł – za brak rejestracji biletu okresowego z „e – Karty” imiennej lub urządzenia mobilnego przy korzystaniu z przejazdu.
19. Do opłaty dodatkowej doliczana jest kwota przewoźnego w wysokości ceny biletu normalnego lub ulgowego.
20. Dokonanie zapłaty opłaty dodatkowej, o której mowa w ust. 18 ust. 1 pkt 1 i 2 w terminie do 7 dni od daty kontroli uprawnia do pomniejszenia jej wysokości o 30%, natomiast zapłata u kontrolera w pojeździe w dniu kontroli – odpowiednio o 70%.
21. W razie zwrotu lub umorzenia zapłaconej opłaty dodatkowej na zasadach określonych w ustawie z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 8, z późniejszymi zmianami) pobiera się opłatę manipulacyjną w wysokości 10% opłaty dodatkowej.
22. Pasażer ma prawo wniesienia odwołania od nałożonej opłaty dodatkowej w formie pisemnej w MPS znajdującym się w Rybniku przy ulicy Plac Wolności 14 lub za pośrednictwem poczty elektronicznej na aktualny adres Spółki Komunikacja Miejska Rybnik Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Rybniku: kmr@km.rybnik.pl, nie później niż w terminie do 7 dni od daty wystawienia wezwania. Odwołania złożone po tym terminie nie będą rozpatrywane. Odpowiedź zostanie udzielona w terminie do 30 dni od daty wniesienia odwołania.
23. W przypadku składania odwołania , pasażer zobowiązany jest dokładnie opisać zdarzenie, w stopniu umożliwiającym identyfikację daty, godziny kursu, którego odwołanie dotyczy.
24. Należność za przejazd bez ważnego biletu, nieuiszczona w terminie podlega egzekucji wraz z kosztami postępowania na zasadach ogólnych, zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa.
25. Pasażer stosujący przemoc wobec kontrolera, utrudniający przeprowadzenie kontroli, ubliżający godności osobistej kontrolera podlega odpowiedzialności karnej lub cywilnej.

§6

Reklamacje

1. Wszelkie reklamacje dotyczące stwierdzenia błędnego działania "e - Karty" w środkach publicznego transportu zbiorowego na liniach organizowanych przez Miasto Rybnik oraz dotyczące doładowań, należy składać w formie pisemnej w MPS znajdującym się w Rybniku przy ulicy Plac Wolności 14 lub za pomocą poczty elektronicznej na aktualny adres spółki Komunikacja Miejska Rybnik Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Rybniku .
2. W przypadku składania reklamacji, pasażer zobowiązany jest dokładnie opisać zdarzenie, w stopniu umożliwiającym identyfikację daty, godziny kursu, którego reklamacja dotyczy. W przypadku reklamowania przejazdu ulgowego lub bezpłatnego należy okazać dokumenty potwierdzające uprawnienia do ulgowych lub bezpłatnych przejazdów.
3. Reklamacje dotyczące doładowań „e – Karty” bez załączonego dokumentu potwierdzającego jej doładowanie nie będą rozpatrywane.
4. Reklamacje są rozpatrywane w terminie do 30 dni od ich złożenia.
5. Reklamacja uszkodzonej „e-karty” powinna posiadać załączoną reklamowaną „e-kartę” z czytelnym numerem „e-Karty” oraz potwierdzenie ostatniego doładowania.
6. Jeśli wniesiona reklamacja nie spełnia warunków, o których mowa w ust. 2,  ust. 3, ust. 5 Regulaminu, Komunikacja Miejska Rybnik Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wzywa reklamującego, aby uzupełnił braki w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania, z pouczeniem, że nieuzupełnienie braków w tym terminie spowoduje pozostawienie reklamacji bez rozpoznania. Wówczas za datę wniesienia reklamacji przyjmuje się datę otrzymania przez Komunikację Miejską Rybnik Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością uzupełnionej reklamacji.
7. Reklamację skasowania, należy złożyć do 30 dni od reklamowanego zdarzenia, w przeciwnym wypadku reklamacje nie będą rozpatrywane.    
8. Środki pieniężne objęte żądaniem reklamacyjnym zostaną przekazane pasażerowi w postaci doładowania na dowolną, dostarczoną przez pasażera e-kartę do MPS znajdującego się w Rybniku przy ulicy Plac Wolności 14.

§7

Postanowienia końcowe

1. Pasażer odpowiada i ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą za zawinione przez siebie, przez osobę lub zwierzę pozostające pod jego opieką, bagaż osobisty, uszkodzenia, zanieczyszczenia pojazdu, straty lub uszczerbku na zdrowiu osób trzecich i zobowiązany jest do naprawienia szkody w wysokości rzeczywistej szkody. Powyższe nie wyklucza możliwości dochodzenia od pasażera innych należności na zasadach określonych powszechnie obowiązującymi przepisami prawa.
2. W czasie jazdy, jak i na postoju pasażer zobowiązany jest zachować rozwagę i ostrożność, a w szczególności nie może otwierać drzwi i okien bez zgody kierowcy, wyrzucać z pojazdu jakichkolwiek przedmiotów, oraz wskakiwać i wyskakiwać z autobusu w ruchu.
3. Operator obowiązany jest oznaczyć pojazd umieszczając w widocznym miejscu na pojeździe cechy identyfikujące operatora i organizatora transportu.
4. Operator obowiązany jest do umieszczenia w każdym pojeździe:
   1. wyciągu z niniejszego Regulaminu;
   2. cennika aktualnych opłat za przejazd oraz informacji o wysokości opłat dodatkowych;
   3. informacji o firmie rozpatrującej skargi i wnioski dotyczące jakości świadczonych usług;
5. Wsiadanie do pojazdu i wysiadanie z niego dozwolone jest tylko na wyznaczonych do tego celu przystankach po całkowitym zatrzymaniu pojazdu; pierwszeństwo przed wsiadającymi mają osoby opuszczające pojazd, osoby starsze, niepełnosprawne.
6. W trakcie wsiadania, przebywania w pojeździe i wysiadania z niego, pasażerowie powinni stosować się do zamieszczonych w nim informacji o charakterze porządkowym.
7. Pasażer, który zajmie miejsce oznaczone: „dla osoby niepełnosprawnej” lub „osoby z dzieckiem na ręku”, jeśli nie ma ku temu uprawnień, obowiązany jest zwolnić je w razie zgłoszenia się osoby, dla której miejsce takie jest przeznaczone.
8. W pojazdach niskopodłogowych wyposażonych w stanowisko dla podróżnych niepełnosprawnych poruszających się na wózkach inwalidzkich pasażer powinien umożliwić takim osobom ustawienie wózka w wyznaczonym do tego miejscu, równolegle do kierunku jazdy autobusu; w przypadku gdy w pojeździe znajdują się pasy lub inne urządzenia zabezpieczające przeznaczone dla osób z niepełnosprawnościami, osoby te są zobowiązane do korzystania z tych urządzeń.
9. Dziecko przewożone w pojeździe w wózku dziecięcym powinno być zabezpieczone szelkami zapobiegającymi wypadnięciu; wózek powinien być zabezpieczony przed przemieszczaniem się wewnątrz pojazdu i umieszczony równolegle do kierunku jazdy autobusu.
10. Pasażerowie zajmujący miejsca stojące powinni w czasie jazdy trzymać się przeznaczonych do tego uchwytów i poręczy.
11. Niedozwolone jest:
    1. wsiadanie do pojazdu i wysiadanie z niego po sygnale odjazdu,
    2. jazda na stopniach lub zewnętrznych częściach pojazdu,
    3. otwieranie drzwi pojazdu podczas jazdy,
    4. wychylanie się z pojazdu i opieranie się o drzwi podczas jazdy,
    5. nieuzasadniona sygnalizacja zatrzymania pojazdu,
    6. zajmowanie miejsca w pobliżu kierowcy w sposób ograniczający jego pole widzenia,
    7. zanieczyszczanie pojazdu, a także niszczenie jego urządzeń,
    8. wyrzucanie jakichkolwiek przedmiotów z pojazdu w czasie jazdy lub postoju,
    9. spożywanie artykułów żywnościowych, mogących zabrudzić innych pasażerów lub zanieczyścić wnętrze pojazdu,
    10. palenie w pojeździe tytoniu, e - papierosów a także spożywania napojów alkoholowych i zażywanie narkotyków oraz innych środków powszechnie uznanych za odurzające,
    11. granie w pojeździe na instrumentach muzycznych, korzystanie z radioodbiorników, lub zakłócanie w inny sposób spokoju,
    12. prowadzenie w pojeździe wszelkich zbiórek pieniędzy lub jakichkolwiek rzeczy, za wyjątkiem sytuacji w których organizator posiada stosowne zezwolenie,
    13. wchodzenie do pojazdu z założonymi łyżworolkami, wrotkami lub innym podobnym sprzęcie,
    14. wykonywanie w pojeździe czynności mogących narazić innych pasażerów na szkodę lub obrażenia,
    15. odstępowanie zakupionego biletu jednorazowego innej osobie,
    16. kopiowanie biletu elektronicznego w postaci zrzutu ekranu,
    17. przewożenie rowerów wewnątrz pojazdu,
    18. przewożenie przedmiotów i materiałów niebezpiecznych.
    19. przewożenie hulajnóg elektrycznych.
12. W obszarach poza Centrum Miasta Rybnika i przy niewielkim napełnieniu pojazdu zaleca się, by pasażer z odpowiednim wyprzedzeniem sygnalizował zamiar opuszczenia pojazdu.
13. Kierujący pojazdem, kontrolerzy biletów:
    1. ma prawo odmówić przewozu osób nietrzeźwych, mogących zabrudzić innych pasażerów i pojazd, zachowujących się agresywnie, bądź stwarzających inne istotne zagrożenie dla pasażerów,
    2. może wezwać Policję, Straż Miejską celem interwencji lub zjechać do najbliższego komisariatu tych jednostek.
14. Osobom, które opuściły pojazd na wezwanie kierującego lub kontrolerów biletów w związku z nieprzestrzeganiem przepisów niniejszego Regulaminu nie przysługuje zwrot należności za bilet.
15. Kierujący pojazdem nie powinien w czasie jazdy prowadzić rozmów, spożywać posiłków oraz sprzedawać biletów.
16. W razie awarii lub uszkodzenia pojazdu w czasie jazdy, pasażerowi posiadającemu ważny bilet, przysługuje prawo do kontynuowania podróży na podstawie posiadanego biletu następnym autobusem linii przebiegającej tą samą trasą.

W sprawach nieuregulowanych w niniejszym Regulaminie stosuje się odpowiednio powszechnie obowiązujące przepisy prawa, w szczególności: ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (tekst jednolity Dz. U. z 2020 r. poz. 8, z późniejszymi zmianami), ustawy z dnia 6 września 2001r. o transporcie drogowym (Dz. U. 2022 r. poz. 2201, z późniejszymi zmianami).

• Zarządzenie Prezydenta Miasta nr 5/2024 dotyczące przyjęcia Regulaminu przewozu osób w publicznym transporcie zbiorowym, którego organizatorem jest Miasto Rybnik.